Sertifikasiyada yüksək bal toplayan müəllimlər dərs saatlarının artırılmasını tələb edirlər

Sertifikasiyada yüksək bal toplayan müəllimlər dərs saatlarının artırılmasını tələb edirlər2025-ci ilin yay sessiyasında keçirilmiş müəllimlərin sertifikasiya imtahanı ilə bağlı sosial şəbəkələrdə və müəllimlər arasında aparılan müzakirələrdə ən çox səsləndirilən məsələlərdən biri yüksək bal toplayan müəllimlərin dərs saatlarının artırılması ilə bağlı irəli sürdükləri tələblərdir. Müəllimlərin bu istəyi, bir tərəfdən onların peşəkarlığının tanınması və əməyinin daha yüksək qiymətləndirilməsi baxımından başa düşüləndir, digər tərəfdən isə mövcud hüquqi və inzibati çərçivədə bu tələbin nə qədər əsaslı olduğu mübahisəlidir. Təhlil göstərir ki, bu məsələyə təkcə emosional deyil, həm də normativ və sistemli yanaşmaq lazımdır.

Mövzu ilə bağlı BiG.AZ-a danışan təhsil eksperti Kamran Əsədov bildirib ki, hazırkı qanunvericiliyə əsasən, müəllimlərin əməkhaqlarına edilən əlavələr sertifikasiya nəticəsinə görə müəyyən olunur və bu əlavələr mövcud dərs saatına uyğun əməkhaqqının üzərinə əlavə edilir. Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabinetinin 2022-ci il 30 dekabr tarixli 488 nömrəli qərarı ilə təsdiqlənmiş "Müəllimlərin sertifikatlaşdırılması Qaydası"na əsasən, 30–50 bal toplayan müəllimlərə əməkhaqqına 10%, 51 və daha çox bal toplayanlara isə 35% əlavə olunur. Bu artım mövcud dərs yükü əsasında hesablanan əməkhaqqının üzərinə tətbiq olunur. Yəni, müəllim 12 saat dərs deyirsə, bu saat üçün aldığı ümumi məbləğə 35% əlavə olunur. Dərs saatının artırılması isə bu artımdan tamamilə fərqli və ayrıca idarə olunan prosedurdur:

"Müəllimlərin dərs saatı yükləri Təhsil Nazirliyinin təsdiq etdiyi "Ümumi təhsil müəssisələrində pedaqoji işçilərin dərs yükü norması"na əsasən müəyyən olunur. Bu norma məktəbdəki şagird sayı, fənn üzrə ümumi saat həcmi və müəllimlərin sayı nəzərə alınmaqla məktəb rəhbərliyi tərəfindən bölüşdürülür. Mövcud qanunvericilikdə sertifikasiya nəticəsinə əsasən dərs saatının avtomatik artırılması ilə bağlı heç bir mexanizm nəzərdə tutulmayıb. Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsinin 10.1-ci maddəsinə əsasən, əmək münasibətləri tərəflər arasında bağlanmış əmək müqaviləsi ilə tənzimlənir. Bu müqavilədə dərs yükü və öhdəliklər dəqiq göstərilir və dəyişikliklər yalnız tərəflərin razılığı ilə edilə bilər.
Sertifikasiyada yüksək bal toplayan müəllimlər dərs saatlarının artırılmasını tələb edirlərSertifikasiya nəticəsinin müəllimin dərs saatına birbaşa təsir etməməsi, bəzən yüksək bal toplayan müəllimlərdə narazılıq yaradır. Onlar düşünür ki, yüksək nəticə onların peşəkarlığını sübut etdiyindən, bu, yalnız maddi deyil, funksional dəyişikliklərə də səbəb olmalıdır. Bu tələb ilk baxışdan motivasiyaedici və ədalətli görünə bilər, lakin praktikada bu yanaşma məktəblərdə dərs saatlarının balanslı və şəffaf bölüşdürülməsinə xələl gətirə bilər. Digər müəllimlərin dərs saatlarının azalması, vakansiyaların süni şəkildə dəyişdirilməsi və balanssızlıq yaranması təhlükəsi var.

Beynəlxalq təcrübədə isə fərqli yanaşmalar mövcuddur. Məsələn, Finlandiyada yüksək nəticə göstərmiş müəllimlərə əlavə dərs saatı deyil, mentor müəllim statusu, peşəkar inkişaf layihələrində iştirak hüququ, metodik rəhbərlik və məktəbdaxili qiymətləndirmə proseslərində rol verilir. ABŞ-da "teacher leadership" modeli əsasında yüksək nəticə göstərmiş müəllimlərə daha çox dərs deyil, daha çox məsuliyyət və rəhbərlik rolu təklif olunur. Bu zaman həm əməkhaqqı artırılır, həm də müəllim tədris keyfiyyətinə sistemli təsir göstərə bilir. Bu yanaşma yalnız miqdarı deyil, keyfiyyəti əsas götürür.

Müsbət tərəf odur ki, Azərbaycanda ilk dəfə olaraq müəllimlər yalnız maddi artım deyil, daha çox dərs, daha çox fəaliyyət, daha çox faydalılıq tələb edirlər. Bu, müəllim peşəsinin fəallıq səviyyəsinin və ictimai məsuliyyət hissinin artdığını göstərir. Eyni zamanda, bu yanaşma, təhsil sistemində fərqləndirmə və səriştəyə əsaslanan idarəetmənin təşəkkül tapdığını göstərir. Müəllim artıq yalnız formal şəkildə vəzifəsini yerinə yetirmək yox, sistemdə daha çox rol almaq istəyir. Bu, təhsil üçün müsbət impuls yaradır.
Sertifikasiyada yüksək bal toplayan müəllimlər dərs saatlarının artırılmasını tələb edirlərLakin bu tələbin hüquqi baxımdan hazırkı mərhələdə təmin olunması mümkün deyil və ehtiyac yoxdur. Çünki dərs saatı pedaqoji normaya əsasən tənzimlənir və bu norma dəyişmədiyi halda, balans pozular. Əvəzində Təhsil Nazirliyi və yerli təhsil idarəetmə orqanları yüksək bal toplamış müəllimləri məktəbdaxili əlavə funksiyalara – dərnək rəhbərliyi, mentorluq, metodik şura, qiymətləndirmə qruplarında iştiraka cəlb edə bilər və bu fəaliyyətə görə əlavə ödənişlər tətbiq oluna bilər. Bu zaman həm keyfiyyətli müəllim dəstəklənər, həm də ümumi təhsil mühiti güclənər.

Gələcəkdə isə bu istiqamətdə daha çevik modelin tətbiqi məqsədəuyğun ola bilər. Məsələn, məktəbdə vakant saatlar olduqda onların ilk növbədə yüksək nəticə göstərmiş müəllimlərə təklif olunması hüquqi baza şəklində təsbit edilə bilər. Bu həm motivasiyanı artırar, həm də obyektiv bölgü üçün əsas yaradardı. Bununla yanaşı, yüksək nəticə göstərmiş müəllimlərin təlimçilik və təkmilləşdirmə proqramlarında iştirakını təşviq edən sistem formalaşdırıla bilər.

Nəticə etibarilə, sertifikasiyada yüksək nəticə göstərmiş müəllimlərin dərs saatlarının artırılması ilə bağlı tələbləri hüquqi baxımdan əsaslı olmasa da, psixoloji və motivasiya baxımından anlaşılandır. Bu tendensiyanı idarə etmək üçün mövcud qanunvericiliyə uyğun əlavə təşviq mexanizmləri qurulmalı, dərs bölgüsü isə yenə də obyektiv ehtiyac əsasında həyata keçirilməlidir. Təhsilin keyfiyyəti yalnız çoxlu dərs deyənlərlə deyil, dəyərli və məqsədli şəkildə fəaliyyət göstərən müəllimlərin sistemdə rol alması ilə mümkündür. Bu rolu isə sistem tanımalı və idarə etməlidir".


BiG.Az
Telegramda izləyin
Xəbərlər   Baxılıb: 9689   Tarix: 20 iyun 2025  

Şikayətiniz varsa Whatsapp: 077 7125666

Facebookda Paylaş

Oxşar xəbərlər

.

İnzibati cəriməni tez ödəyənlərə GÜZƏŞT EDİLƏCƏK

Bütün inzibati xətalara görə inzibati cərimə növündə inzibati tənbeh vermə haqqında səlahiyyətli orqanın (vəzifəli şəxsin) qərarı qüvvəyə mindiyi gündən 10 gün müddətində icra edilərsə, tətbiq olunan cərimənin 10 faizi məbləğində ödənişdən azadolma tətbiq ediləcək. BİG.AZ -a istinadən xəbər verir ki

19.07.2025 128
.

Azərbaycan Prezidenti Ermənistanla sülh müqaviləsinin hansı halda imzalana biləcəyini açıqlayıb

"Bu gün qeyd etdiyim kimi, Konstitusiya və Minsk qrupunun buraxılması - bu iki məsələ həll edilən kimi sülh müqaviləsi imzalana bilər". BİG.AZ AZƏRTAC-a istinadən xəbər verir ki, bu sözləri Prezident İlham Əliyev II Şuşa Qlobal Media Forumunun iştirakçıları ilə görüşündə deyib. "Bəli

19.07.2025 142
.

Türkiyədə narkotiklərə qarşı əməliyyat nəticəsində 2 000-ə yaxın şübhəli saxlanılıb

Türkiyənin 72 əyalətində narkotiklərə qarşı iki həftə keçirilən əməliyyat nəticəsində 1 933 şübhəli saxlanılıb. "Report" xəbər verir ki, bu barədə Türkiyənin daxili işlər naziri Əli Yerlikaya sosial şəbəkədəki səhifəsində bildirib. Nazir qeyd edib ki, Türkiyə Daxili İşlər Nazirliyi Təhlükəsizli

11:30 84
.

Prezident: "Cənubi Qafqaz sabit məkan olacaq"

"Cənubi Qafqaz sabit məkan olacaq. Bizə sabitlik, təhlükəsizlik lazımdır". BİG.AZ AZƏRTAC-a istinadən xəbər verir ki, bunu Prezident İlham Əliyev II Şuşa Qlobal Media Forumunun iştirakçıları ilə görüşündə söyləyib. Cənubi Qafqazın əsrlər boyu qan tökülmə, toqquşma, işğal məkanı olduğunu, Qafqa

19.07.2025 136
.

20 il əvvəl dəmir yolunda parçalanmış meyiti tapılan Könül qətlə yetirilibmiş

İstanbulun Pendik rayonunda 20 il əvvəl qatar relslərində parçalanmış halda meyiti tapılan 26 yaşlı Könül Çelenin cinayətə qurban getdiyi müəyyən edilib. Məlumat əsasında başlanan istintaq nəticəsində polis 4-ü qadın olmaqla 7 nəfəri saxlayıb. 2005-ci il aprelin 25-də Pendikdəki Tersane qatar stansiyasını

10:40 172
.

Avropa İttifaqının Rusiyaya qarşı yeni sanksiyalar paketi qüvvəyə minib

Avropa İttifaqının (Aİ) Rusiyaya qarşı yeni sanksiyalar paketi qüvvəyə minib. -ın xəbərinə görə, bu barədə Avropa İttifaqının rəsmi jurnalında məlumat verilib. "Bu qərar dərc edildiyi gündən qüvvəyə minir", - deyə jurnalda bildirilib. Sanksiya siyahısında kinorejissor Karen Şaxnazarovun d

10:20 115
.

39 il cəza çəkən məhbusun təqsirsiz olduğu üzə çıxdı - FOTO

39 il əvvəl baş vermiş məktəbli qızın qətlinə görə cəza çəkən yaponiyalı Şoci Maekava işin təkrar istintaqından sonra bəraət qazanıb. xəbər verir ki, bu barədə NHK telekanalı məlumat yayıb. 39 il əvvəl Fukui şəhərində orta məktəb şagirdini öldürməkdə təqsirli bilinən 60 yaşlı kişinin işinə Naqoya Al

19.07.2025 221
.

İran Nüvə Silahlarının Yayılmaması haqqında Müqavilədən çıxmaqla hədələyib

İran Nüvə Silahlarının Yayılmaması haqqında Müqavilədən çıxa və sanksiya təzyiqi artdığı təqdirdə uranı 60 %-dən yuxarı zənginləşdirməyə başlaya bilər. "Report" xəbər verir ki, bu barədə İran parlamentinin Milli Təhlükəsizlik və Xarici Siyasət Komissiyasının mətbuat katibi İbrahim Rezai "Tasnim"

19.07.2025 197
.

Əhməd əş-Şaraa: Suriya separatçı layihələr üçün meydan deyil

Suriya separatçı layihələr üçün meydan deyil. "Report" Suriya KİV-inə istinadən xəbər verir ki, bunu ölkə Prezidenti Əhməd əş-Şaraa Süveyda əyalətindəki vəziyyətlə bağlı bəyanatında bildirib. Prezident vurğulayıb ki, bütün druz icmasını ayrı-ayrı şəxslərin hərəkətlərinə görə mühakimə etmə

19.07.2025 195
.

TOP MP3