İnsan ruhu nə qədər ağırdır? Gözlənilməz CAVAB
Ötən əsrin əvvəllərində bəzi tədqiqatçılar ruhun mövcudluğunu onun fiziki parametrləri vasitəsilə elmi cəhətdən sübut etməyə cəhd ediblər.
Lent.az xarici mediaya istinadla xəbər verir ki, belə yanaşmanın ən məşhur nümunələrindən biri amerikalı həkim Dunkan Makduqallın apardığı eksperiment olub. O, belə bir fərziyyə irəli sürüb ki, əgər ruh bədənlə üzvi şəkildə bağlıdırsa və müəyyən bir məkan tuturursa, o zaman ən azı minimal çəkiyə malik olmalı və ölüm anında qravitasiya maddəsi kimi ölçülə bilməlidir.
Bu hipotezi yoxlamaq üçün Makduqall yüksək həssaslığa malik xüsusi tərəzilər hazırlayıb və üzərində son mərhələdə vərəm xəstəliyindən əziyyət çəkən pasiyentlərin yerləşdirildiyi çarpayı qurub. Xəstəliyin seçilməsi təsadüfi olmayıb: xəstələr son dərəcə zəif və hərəkətsiz olduqları üçün tərəzidə mexaniki titrəyişlərin qarşısı alınırdı.
1901-ci il aprelin 10-da ilk pasiyentin müşahidəsi zamanı Makduqall bədənin çəkisinin qəfil 0,75 unsiya, yəni təxminən 21,2 qram azalmasını qeydə alıb. Məhz bu nəticə sonradan "ruh 21 qram çəkir" mifinin yaranmasına səbəb olub və bu fikir kütləvi mədəniyyətdə, o cümlədən kino sahəsində geniş yayılıb.
Lakin həkimin 1907-ci ildə dərc olunmuş elmi məqaləsində nəticələr xeyli ziddiyyətli olub. İkinci pasiyentdə çəki itkisi yalnız nəfəs dayandıqdan 15 dəqiqə sonra müşahidə edilib, üçüncü pasiyentdə isə çəkinin iki mərhələli azalması qeydə alınıb.
Makduqallın işlərinin tənqidi təhlili ciddi metodoloji problemləri üzə çıxarıb. Altı pasiyent üzərində aparılan müşahidələrdən üçününün nəticələri avadanlıq nasazlığı və ya kənar müdaxilə səbəbindən etibarsız sayılıb. Bundan əlavə, həkim 15 it üzərində də oxşar testlər aparıb və onların ölüm anında çəki dəyişikliyi müşahidə etmədiyini bildirərək, kifayət qədər subyektiv şəkildə heyvanların ruhunun olmadığı qənaətinə gəlib.
Müasir dövrdə aparılan təkrar eksperimentlər, xüsusilə 2000-ci illərin əvvəllərində qoyunlar üzərində aparılan tədqiqatlar ölüm anında bədənin çəkisinin qısa müddətli artdığını, lakin bu göstəricinin saniyələr içində normaya qayıtdığını göstərib. Bu faktlar Makduqallın nəticələrini müasir biofizika baxımından daha da şübhəli edir.
Daha yeni elmi yanaşmalar ruh anlayışını qravitasiya maddəsi kimi deyil, informasiya və ya şüurun enerji forması kimi izah etməyə çalışır. Alimlər Albert Eynşteynin E = mc² düsturuna əsaslanaraq şüurun enerjisinin nəzəri olaraq kütləyə malik ola biləcəyini istisna etmirlər. Lakin bu cür enerjinin qeydə alınması üçün hazırda geniş istifadədə olmayan son dərəcə dəqiq elektromaqnit ölçü cihazları tələb olunur.
Hazırda elm ruhun mövcudluğunu birbaşa sübut edən faktlara malik deyil. Dukan Makduqallın eksperimentləri isə elmi həqiqətdən daha çox maraqlı tarixi anekdot kimi qiymətləndirilir.
Ruhun mahiyyəti və onun fiziki xüsusiyyətləri məsələsi hələ də inanc və şəxsi dünyagörüşü çərçivəsində qalır, çünki mövcud elmi-texniki imkanlar maddi olmayanı ölçməyə yetərli deyil.
BiG.Az
Telegramda izləyin
Xəbərlər Baxılıb: 141 Tarix: 22 dekabr 2025
Şikayətiniz varsa Whatsapp: 077 7125666
Facebookda Paylaş
Qızıl sürətlə bahalaşır - Rekord həddə çatdı
Dünya bazarında qızılın qiyməti rekord səviyyəyə çatıb. xəbər verir ki, ABŞ faiz dərəcələrinin azalması və dolların dəyər itirməsi nəticəsində qızılın unsiyası 4 383,73 dollara yüksəlib ki, bu da tarixi maksimumdur. Mütəxəssislər bildirir ki, qızıl bu il böyük dəyər qazanıb və bazardakı artım davam edi
21:45 135 Nadir Qafarzadənin ikinci nəvəsi doğulacaq
Müğənni Nadir Qafarzadənin ikinci nəvəsi dünyaya gələcək. Axşam.az xəbər verir ki, sənətçi bu haqda "Öz aramızda" proqramında deyib. Sənətçinin oğlu Əzizin övladı dünyaya gələcək. N.Qafarzadə deyib ki, nəvəsinə Nadir adı qoyacaqlar. Qeyd edək ki, Əziz bir müddət əvvəl Sevil adlı xanımla ail
16:23 454 "O səs deyir, davam et, hələ hər şey bitməyib"
Aparıcı Xoşqədəm Hidayətqızı sosial şəbəkə hesabındakı paylaşımı ilə diqqət çəkib. Axşam.az xəbər verir ki, tanınmış aparıcı paylaşımında həyatın çətinliklərindən və ümidin insan üçün nə qədər vacib olduğundan bəhs edib. "Həyat sınaqlarla doludur, bəzən insanı yorur, sındırır. Amma ümid, insanı
20:45 146 ABŞ Venesuela gəmisinə müdaxilə edib
ABŞ Sahil Mühafizəsi Venesuela sahilləri yaxınlığında sanksiyaları pozmaqda şübhəli bilinən neft tankerinə müdaxilə edib. ABŞ rəsmilərinin bildirdiyinə görə, əməliyyat Vaşinqtonun Venesuelaya qarşı tətbiq etdiyi sanksiyaların icrası çərçivəsində həyata keçirilib. BİG.AZ NBC News-a istinadən xəbər veri
16:55 183 Parisdə bu dəfə Yelisey Sarayı qarət edildi
Fransa prezidentinin rəsmi iqamətgahı olan Yelisey Sarayının baş gümüş ustası bu həftə on minlərlə avro dəyərində gümüş və süfrə əşyaları oğurlamaqda şübhəli bilinərək həbs edilib. BİG.AZ Sky News-a istinadən xəbər verir ki, Paris Dövlət Prokurorluğu hadisə ilə bağlı gələn il üç nəfərin mühakimə olunacağın
16:44 185 İnsanları məqsədli şəkildə ovlayan heyvanlar hansılardır?
Dünyada insanları məqsədli şəkildə ovlayan və onları qida kimi qəbul edən heyvanlar varmı?. Qaynarinfo xəbər verir ki, portalı hücum statistikasını təhlil edərək insanları qanuni ov hesab edən ən təhlükəli üç yırtıcı növü müəyyən edib. Şirlər. Şirlərin insanları fəal şəkildə ovladığını sübut edən çoxsayl
23:00 47 Niyə təyyarələrdə pomidor şirəsi verilmir?
Sərnişinlər tez-tez təəccüblənir: nə üçün təyyarə göyərtəsində pomidor şirəsi xüsusi populyarlıq qazanır? Az adam bilir ki, havada bu içkinin dadı dəyişir. Alimlər izah edir ki, hündürlükdə dad reseptorlarının həssaslığı azalır. Şirin və duzlu dadlar daha zəif hiss olunur, pomidor şirəsi isə əksinə
19:45 186 Avropada şok qalmaqal: donorun xərçəng geni yüzlərlə uşağa ötürülüb
Bir donor görünməyən genetik mutasiya səbəbindən onkoloji risk yüksək olan 197 uşağın atası olub. Uşaqlar illik müayinələrə ehtiyac duyur, bəziləri isə artıq həyatını itirib. Beynəlxalq miqyasda aparılan jurnalist araşdırması müəyyən edib ki, xərçəng riskini kəskin artıran təhlükəli genetik mutasiyanı
18:45 215 Yusuf Güney də saxlanıldı
Türkiyəli müğənni Yusuf Güney saxlanılıb. Axşam.az xəbər verir ki, İstanbul Baş prokurorluğu tərəfindən aparılan narkotik araşdırması çərçivəsində ünvanında tapılmayan Yusuf bu gün saxlanılıb. Onun ifadəsi və qan nümunəsi alındıqdan sonra sərbəst buraxılacağı bildirilib. Qeyd edək ki, dekabrın 18-d
15:26 372