Yediyiniz qida genlərinizi necə dəyişdirir?
Məlum olub ki, yediyimiz qidalar genlərimizi yenidən proqramlaşdıra bilir.
BiG.AZ Oxu.az-a istinadən xəbər verir ki, bu, sağlamlığa, fiziologiyaya və gözlənilən ömür uzunluğuna təsir göstərir.
Qidanın heyvanların və insanların genomunun dəyişməsinə təsirini öyrənən elm "nutrigenomika" adlanır. Bu gün o, hələ başlanğıc mərhələsindədir, lakin məhsul komponentlərinin genomuna təsirinin bəzi xüsusiyyətləri artıq məlumdur.
Bəllidir ki, yeyilən qida orqanizmdə baş verən bioloji prosesləri idarə edə bilir. Bu, onun genomla qarşılıqlı əlaqəsi səbəbindən baş verir.
Ümumiyyətlə, qida makronutrientlərdən ibarətdir. Sonunculara karbohidratlar (şəkərlər), yağlar, zülallar daxildir. Bundan əlavə, məhsullarda vitaminlər və minerallar var. Məhz bu birləşmələr, eləcə də onların çürümə məhsulları genomdakı "açarlar" üzərində hərəkət edə bilir. Bu cür genetik keçidlər müəyyən bir genin məhsulunun nə qədər istehsal olunacağını müəyyənləşdirir. Məsələn, metioninin amin turşusunun əlavə məhsulları (balıq və ətdə boldur) insan hüceyrələrinin böyüməsi və bölünməsi üçün vacib olan genetik "tərəzilərə" müdaxilə edə bilər.
Nəticədə, qidadan gələn məlumatdan asılı olaraq, insanın səhhəti, xəstəliklərin inkişaf ehtimalı və gözlənilən ömür dəyişə bilər.
Düzdür, bu günə qədər bunu sübut edən tədqiqatlar əsasən heyvanlar - arılar üzərində aparılıb.
Həm də maraqlısı odur ki, maddələrin genetik məlumat axınını dəyişdirmək qabiliyyəti irsi ola bilər. Məsələn, araşdırmalara görə, nənə və babaların pəhrizi genetik "açarların" aktivliyinə, müəyyən xəstəliklərin inkişaf ehtimalına, nəvələrinin ölüm riskinə təsir göstərir.
Bundan əlavə, yeyilən qidalar bağırsaqlarda, dəridə və selikli qişada olan mikroorqanizmlərə də təsir edir.
BiG.Az
Telegramda izləyin
Şikayətiniz varsa Whatsapp: 077 7125666
Facebookda Paylaş
Xərçəng riskini artıran gündəlik 3 vərdiş
Alman mütəxəssisləri insanların gündəlik vərdişlərini təhlil edərək hansı davranış modellərinin xərçəng riskini artıra biləcəyini müəyyənləşdiriblər. BİG.AZ xəbər verir ki, həkimlər üç əsas vərdişi xüsusilə təhlükəli adlandırırlar. Məlumdur ki, bədxassəli şişlər çox vaxt zərərli vərdişlər fonunda yaranır
28.11.2025 588 Qan laxtalanması problemi genetik imiş
Qan laxtalanması problemi genetik imiş. BİG.AZ -a istinadla xəbər verir ki, F2 (protorombin) və F5 (Leyden faktoru) genlərindəki mutasiyalar qan laxtalanmasını pozur və tromboz ( damarların tıxanması ) riskini artırır. Bu barədə Rusiyanın MyGenetics şirkətinin aparıcı elmi işçisi və ekspert şurasını
19.11.2025 675 Hicama haqqında nələri bilirik?
Son zamanlar çox eşitdiyimiz, "hicama", "hacamat" kimi tanınan küpə terapiya müalicə üsulu barədə nələri bilirik?. Apimed təbii üsullar mərkəzində yüksək ixtisaslı (Türkiyədə kurs keçmiş) xanım personal tərəfindən xanımlara və bəylərə Hicama (hacamat) proseduru tətbiq edilir. Prosedu
30.11.2025 9020 Kompüter qarşısında uzun müddət oturmağın zərərləri
Son illərdə ofis işçiləri və tələbələr arasında kompüter qarşısında uzun saatlar keçirmək adi hala çevrilib. Lakin mütəxəssislər xəbərdarlıq edir ki, bu vərdiş sağlamlığa ciddi təsir göstərə bilər. xəbər verir ki, həkimlər bildirir ki, uzun müddət oturmaq bel və boyun ağrıları, duruş pozğunluğu, gö
30.11.2025 274 Bu ərzaqlar mənfi kalorilidir
Bəzi ərzaqlar sıfır və mənfi kaloriliyə malikdir. Söhbət o qidalardan gedir ki, onların həzm prosesinə tərkibində olduğu miqdarda və ya daha artıq kalori sərf olunur. "Qafqazinfo" xəbər verir ki, bu siyahıya göyərti, xiyar, yosunlar, kələm, qabaq, qulançar daxildir. Məsələn, xiyarın bir parçasınd
02.12.2025 363 Ölüm riskini dəqiq şəkildə proqnozlaşdıra bilən KƏŞF
Surrey Universitetinin alimləri ölüm riskini dəqiq şəkildə vaxtından əvvəl proqnozlaşdıra bilən beş qan zülalı müəyyən ediblər. "Ölkə.az" xəbər verir ki, tədqiqatın nəticələri PLOS One jurnalında dərc edilib. Böyük Britaniya Biobankında 38.00-dən çox iştirakçının məlumatların təhlili nəticəsind
26.11.2025 503 Böyrəklərə ziyan olan 5 səhər vərdişi
Səhər yuxudan oyanarkən olan bəzi alışqanlığınız böyrək sağlamlığına mənfi təsir göstərə bilər. Axşam.az xəbər verir ki, mütəxəssislər su içməmək, sidik kisəsini tutmaq, acqarına ağrıkəsici qəbul etmək, məşqdən sonra kifayət qədər maye içməmək və səhər yeməyini buraxmağın böyrək funksiyasını pisləşdirdiyin
23.11.2025 468 Acı bibər yemək xeyirli imiş
Yeməklərə əlavə olunan acı bibərin metabolizmanı təxminən 5% sürətləndirdiyi sübut olunub. Axşam.az xəbər verir ki, Pensilvaniya Dövlət Universitetinin professorları bununla bağlı araşdırma edib. Tədqiqatçılar müəyyən ediblər ki, yeməklərin acılığı artdıqca yemək sürəti azalır və insan daha az yeyir
28.11.2025 446 İnsulinin təbii rəqibi: Suyun şəkərlə mübarizədə əsas müttəfiqdi - 6 səbəb
Suyun orqanizmdə mühüm rolu var. Su içmək adətən sadə və adi bir vərdiş kimi görünür, lakin o, özümüzü necə hiss etdiyimizə əhəmiyyətli dərəcədə təsir edir. Qaynarinfo xəbər verir ki, orqanizm kifayət qədər maye aldıqda daxili tarazlığı qorumaq, düzgün işləmək və xoşagəlməz hallara qarşı müdafiə olunma
21.11.2025 592 
