Azərbaycanda tərəvəz ucuzlaşıb: Alıcılar razı, fermerlər isə narazıdırlar

Azərbaycanda tərəvəz ucuzlaşıb: Alıcılar razı, fermerlər isə narazıdırlarBu il bazarda tərəvəzlərin qiyməti əvvəlki illərlə müqayisədə o qədər də baha deyil. Xüsusilə də pomidor və xiyarın qiyməti münasibdir. Bu, nə ilə əlaqədardır? Qiymətlər nə vaxta qədər bu şəkildə davam edəcək?

Oxu.Az "Kaspi" qəzetinin mövzuya dair məqaləsini təqdim edir:

.

"Bazarda tərəvəz boldur"

Lənkəran Dövlət Universitetinin Aqrar və mühəndislik fakültəsinin müəllimi Nahid Əzizli bu il məhsulların qiymətinin uyğun olmasının səbəblərini açıqlayıb: "Səbəblərdən biri yüksək məhsuldarlıqdır. 2025-ci ilin yaz-yay mövsümündə ölkənin bir çox bölgəsində (xüsusilə də Lənkəran, Masallı, Saatlı və Salyan kimi rayonlarda) hava şəraitinin əlverişli keçməsi nəticəsində bol məhsul yığılıb. Su təminatı və temperatur normaya uyğun olub, bu da istixanalarda və açıq sahələrdə məhsulun artmasına rəvac verib. Bununla yanaşı, əkin sahələrinin genişlənməsi, son illərdə dövlətin aqrar sektora subsidiyalar verməsi, ucuz gübrə və toxum dəstəyi əkin sahələrinin genişlənməsinə səbəb olub. Xüsusilə pomidor və xiyar kimi tez yetişən tərəvəzlərə üstünlük verilməsi istehsal həcmini artırıb".

Ekspert qeyd edir ki, yeni texnologiyaların tətbiqi, xüsusilə hidroponika və damcı-suvarma kimi müasir texnologiyaların yayılması məhsul itkilərinin azalmasına, daha keyfiyyətli və bol məhsul alınmasına şərait yaradıb. Rəqabətli bazar və mövsümi təsir də məhsulun bazara kütləvi daxil olmasına (tələbdən daha çox təklifin olması) şərait yaradıb: "Nəticədə qiymətlərin nisbətən aşağı düşməsinin şahidi oluruq. Yüksəkkeyfiyyətli məhsullar adətən bir qədər yüksək qiymətə satılır. Lakin bolluq zamanı yüksəkkeyfiyyətli məhsulun da qiymətində ciddi artım müşahidə olunmur, çünki təklif çoxdur. Keyfiyyətsiz məhsullar isə ya çox ucuz qiymətə satılır, ya da ümumiyyətlə satılmır. Bazar tələbi keyfiyyətli və ortaqiymətli məhsullara yönəlib".

"Kiçik fermerlər ciddi çətinlik yaşayırlar"

N.Əzizlinin sözlərinə görə, fermerlərin əksəriyyəti aşağı qiymətlərdən narazıdır: "Çünki toxum, gübrə, yanacaq, suvarma xərcləri qiymətləri artıb. Aşağı satış qiyməti gəlirliliyi azaldır. Zərər etməmək üçün məhsulu ya erkən satmalı olurlar, ya da saxlama imkanı olmayanlar məhsulun bir hissəsini itirirlər. Böyük təsərrüfatlar bu vəziyyətdən az təsirlənir, lakin kiçik fermerlər ciddi çətinlik yaşayırlar".

Ekspertin fikrincə, mövsümün sonuna doğru qiymətlərdə artım ola bilər: "Qiymətlərin sabit qalması üçün bir sıra addımlar atılmalıdır. Planlı əkin siyasəti həyata keçirilməlidir. Həddindən artıq bir məhsulun eyni vaxtda yetişdirilməsi qiymətlərin düşməsinə səbəb olur. Dövlət və yerli idarələr əkin planlaşdırılmasına yönəlik maarifləndirmə və tənzimləmə aparmalıdır. Məhsulu uzun müddət saxlamaq üçün soyuq anbarların sayı artırılmalıdır. Xarici bazarlara ixrac sabit şəkildə tənzimlənməlidir ki, daxili bazarda qıtlıq yaranmasın. Fermerlərin birləşməsi və məhsullarını birlikdə satmaları bazar qiymətlərinə daha çox nəzarət etməyə imkan verər. Fermerlər üçün zərərin minimuma endirilməsi məqsədilə aqrar sığortaların və subsidiya mexanizmlərinin genişləndirilməsi vacibdir. Qiymətlərin sabit saxlanması üçün isə planlı istehsal, saxlama şəraiti və ixracın tənzimlənməsi kimi amillər önəmlidir. Əgər iqlim şəraiti stabil qalarsa və ixrac kəskin artmazsa, qiymətlərin sabit qalması mümkündür. Lakin avqust ayının sonuna doğru məhsul həcmi azaldıqca qiymətlərdə müəyyən artım ola bilər".

Rusiyanın istəmədiyi pomidorlar

İqtisadçı Rauf Qarayev isə düşünür ki, siyasi məsələlər də qiymətlərə öz təsirini göstərir: "Bazarda tərəvəzlərin qiymətinin ucuz olması mövsümlə əlaqədardır. Yay aylarında qiymətlərin enməsi müşahidə olunur. Digər səbəb suyun çatdırılmasıdır. Su ehtiyatımızın kifayət qədər olması ucuzlaşmaya gətirib çıxarır. Digər hal isə Rusiya ilə bağlıdır. Rusiya ölkəmizdən gələn məhsulları geri qaytarır. Məsələn, pomidorda bunu müşahidə etdik. "Rosselxoznadzor" Dağıstan ərazisində Azərbaycandan 152 ton məhsulun idxalına qadağa qoyub. Başqa bir gömrük postunda 400 ton məhsul Azərbaycana qaytarılıb. Bu da bazarda məhsulun bol olmasına səbəb olur. Məhsul boldursa, qiymətlər aşağı düşür. Əgər məhsullar kütləvi şəkildə bazarlara yönəldilirsə, onun keyfiyyətinə də baxmaq lazımdır. Qiymətdən asılı olaraq, keyfiyyət fərqli ola bilər".

İqtisadçının sözlərinə görə, kəskin iqlim dəyişiklikləri baş verərsə, o zaman kəskin qiymət artımları müşahidə edilə bilər: "Çünki istehsal çətinləşir. Daxili bazar qorunmalıdır ki, kəskin qiymət artımı baş verməsin. Hava mövsümün sonuna qədər belə gedərsə, Rusiyanın qadağaları davam edərsə, bazarda məhsul bol olarsa, qiymətlər olduğu kimi qalacaq. Havalar isti keçsə və su bol olsa, qiymət stabilliyi müşahidə ediləcək".


BiG.Az
Telegramda izləyin
Xəbərlər   Baxılıb: 497   Tarix: 20 iyul 2025  

Şikayətiniz varsa Whatsapp: 077 7125666

Facebookda Paylaş

Oxşar xəbərlər

.

İsa Həbibbəylinin qızı işdən çıxarıldı

Abşeron rayon 2 saylı notariat ofisinin xüsusi notariusu Günay Mənsimova vəzifəsindən azad edilib. -ın əldə etdiyi məlumata əsasən, Günay Mənsimova Xırdalan şəhər 2 saylı Notariat Kontorunun rəisi olub. Ədliyyə Nazirliyindən bildirilib ki, Günay Mənsimovanın notariat fəaliyyəti ilə peşəkarcasına məşğu

25.08.2025 496
.

"Sədərək"dəki dəhşətli yanğının səmadan GÖRÜNTÜSÜ

"Sədərək" ticarət mərkəzi tərəfindən icarəyə verilmiş anbarda baş verən yanğınla bağlı dəhşətli görüntü ortaya çıxıb. Bu barədə -in "qaynar xətti"nə məlumat daxil olub. Görüntülər dünən təyyarədə olan sakinlərdən biri tərəfindən lentə alınıb. Səmadan çəkilmiş görüntü yanğının nə qədə

25.08.2025 489
.

Prezidenti kövrəldən Əhəd qalib oldu - Video

Məlum olduğu kimi, ötən gün Laçında IX "Muğam" Televiziya Müsabiqəsinə yekun vurulub. "Qafqazinfo" xəbər verir ki, 8-16 yaşında yeniyetmələr arasında birinci yerə xanəndə Əhəd Ağayev layiq görülüb. Əhəd Azərbaycan tamaşaçısına tanış simadır. Belə ki, 9 yaşlı xanəndənin də daxil olduğ

12:05 114
.

Antarktidada buzlaqların sürətlə əriməsinə dair yeni əlamətlər tapıldı

Yeni tədqiqat Antarktidanın okean və ekosistemlərində qəfil və geri dönməz dəyişikliklərin baş verə biləcəyini, bunun isə xüsusilə Avstraliya üçün ciddi iqlim fəsadları yaradacağını göstərir. Qaynarinfo xəbər verir ki, "Nature" jurnalında dərc olunan və Avstraliya Milli Universiteti, Yeni Cənub

25.08.2025 305
.

"Uzak Şehir" bu tarixdən başlayır

Türkiyənin reytinqləri alt-üst edən "Uzak Şehir" serialı yenidən ekranlara qayıdır. "Qafqazinfo" Türkiyə mətbuatına istinadən xəbər verir ki, serial sentyabrın 15-dən "Kanal D"nin efirindən tamaşaçılara təqdim olunacaq. İkinci sezonda serialda sürpriz xarakterlərin rol alacağı

10:44 173
.

"Sədərək"dəki yanğın YENİDƏN ŞİDDƏTLƏNDİ

Bakı şəhəri, Qaradağ rayonu ərazisində yerləşən "Sədərək" ticarət mərkəzində yerləşən anbarda gecə saatlarında yenidən yanğın şiddətlənib. xəbər verir ki, ərazidə xeyli sayda FHN-in şəxsi heyəti və xüsusi texnikası çalışır. Yanğınla mübarizə tədbirləri davam etdirilir. Əlavə məlumat veriləcə

24.08.2025 626
.

Abşeronda uşaq binadan yıxılaraq öldü

Abşeronda uşaq binadan yıxılaraq ölüb. BİG.AZ-ın APA-ya istinadən verdiyi xəbərə görə, hadisə Saray qəsəbəsində baş verib. Belə ki, 2024-cü il təvəllüdlü E.Ş binanın 9-cu mərtəbəsindən yıxılaraq ölüb. Faktla bağlı araşdırma aparılır

24.08.2025 519
.

Yüksək bal toplayanlar nə üçün universitetə qəbul ola bilmədilər?

600-dən yuxarı bal toplayan 10 abituriyent ali məktəblərə qəbul ola bilməyib. Onların əksəriyyəti IV ixtisas qrupunda tibbi ixtisası seçənlər olub. Təhsil ekspertlərinin sözlərinə görə, yüksək bal toplasalar da, tələbə adını qazana bilməyənlərin əsas səbəblərindən biri ərizələrində məhdud sayda ixtisa

24.08.2025 488
.

Azərbaycan brendləri TikTok Ad Awards mükafatına qatılmağa dəvət olunublar

TikTok Yaxın Şərq, Asiya və Afrika ölkələrində, o cümlədən Azərbaycanda reklam sahəsində TikTok Ad Awards 2025 adlı kreativ mükafatın başladıldığını elan etdi. Mükafatlandırma mərasimi dekabr ayında Ər-Riyadda keçiriləcək və burada TikTok-un xüsusi imkanlarından istifadə edərək parlaq, nəticəyönüml

12:47 1
.

TOP MP3