Asudə vaxt dərsdən vacibdir: Məktəblərdə balans niyə pozulub?
"Orta məktəblərdə şagirdlərin asudə vaxtının səmərəli təşkil olunmaması təhsil prosesinin keyfiyyətinə və uşaqların sosial-emosional inkişafına birbaşa təsir göstərir. Uşaqların asudə vaxtı — onların yaradıcılığını, sosial bacarıqlarını və psixoloji tarazlığını formalaşdıran əsas amildir. Lakin bu müddət çox vaxt formal xarakter daşıyır".
Bunu BiG.AZ-a açıqlamasında təhsil eksperti Kamran Əsədov bildirib.
O, qeyd edib ki, hazırda Azərbaycan məktəblərində dərs yükü beynəlxalq göstəricilərlə müqayisədə xeyli çoxdur. DİM və Elm və Təhsil Nazirliyinin 2024-cü il hesabatına görə, 9–11 yaşlı uşaqların dərs və əlavə məşğələ vaxtı həftədə 40 saata çatır. Bu, ÜST-ün tövsiyə etdiyi normanı 30%-dən çox aşır və nəticədə uşaqların öyrənmə motivasiyası azalır:
"Qanunvericilikdə məktəblərin dərsdənkənar fəaliyyətləri təşkil etməsi tələb olunsa da, bu norma çox hallarda yalnız kağız üzərində qalır. Əksər məktəblərdə real fəaliyyət göstərən dərnəklər yoxdur, uşaqlar vaxtlarının çoxunu ev tapşırıqlarına və repetitor dərslərinə sərf edirlər. Halbuki beynəlxalq tədqiqatlar göstərir ki, asudə vaxtı yaradıcılıq və sosial fəaliyyətlərlə zəngin olan uşaqların akademik nəticələri 15%-ə qədər yüksək olur.
Nazirliyin son illərdə tətbiq etdiyi "STEAM dərnəkləri", "Kiçik Akademiyalar" və "Məktəb Liqası" kimi layihələr bu istiqamətdə müsbət addımdır, lakin regionlarda bu imkanlar hələ də məhduddur. Əsas problem isə mərkəzləşdirilmiş idarəetmə və təşəbbüsün azlığıdır. Məktəblər çox zaman hesabatlarla məşğul olur, real inkişaf isə ikinci plana keçir.
Finlandiya və Yaponiyada asudə vaxt dərslə eyni dəyərə malikdir. Uşaqlar günün ikinci yarısını idman, sənət, robototexnika və könüllülük işlərinə sərf edir. Azərbaycan məktəblərində də bu modelin tətbiqi həm uşaqların yaradıcılığını, həm də emosional sabitliyini artırar.
Nəticə etibarilə, təhsil sisteminin məqsədi yalnız bilik ötürmək deyil, həm də xoşbəxt, balanslı insan yetişdirməkdir. Bu məqsədə çatmaq üçün asudə vaxtın səmərəli təşkili artıq seçim deyil — zərurətdir".
BiG.Az
Telegramda izləyin
Xəbərlər Baxılıb: 576 Tarix: 24 oktyabr 2025
Şikayətiniz varsa Whatsapp: 077 7125666
Facebookda Paylaş
ABŞ-də mətbəx mebeli ilə əlaqəli ilk təhlükəli xəstəlik halı müəyyən edilib
ABŞ-də müəyyən növ daşlardan hazırlanmış mətbəx dəzgahlarının istehsalı ilə bağlı təhlükəli ağciyər xəstəliyinin ilk halı müəyyən edilib. "Report" xəbər verir ki, bu barədə "Fox News" məqalə dərc edib. Məqalədə bildirilir ki, bu xəstəlik mətbəx dəzgahları üçün getdikcə populyarlaşa
15:40 127 Kamboca Tailandla bütün sərhəd keçidlərini bağlayıb
Kamboca gərginləşən münaqişə fonunda Tailandla bütün sərhəd keçid mətəqələrini bağlayıb. "Report"un məlumatına görə, bu barədə Kamboca Daxili İşlər Nazirliyi bəyanat yayıb. Nazirlik qeyd edib ki, bu qərar "sərhəddə Tailand tərəfinin Kambocanın suverenliyinə qarşı təcavüz aktları törətdiy
17:00 112 Qəzzada HƏMAS-ın əsas komandirlərindən biri məhv edilib
İsrail Müdafiə Qüvvələri (SAXAL) Fələstinin radikal HƏMAS hərəkatının komandirlərindən birini məhv etmək üçün Qəzza şəhəri yaxınlığında hücum həyata keçirib. xəbər verir ki, bu barədə "Azad İran" "Telegram" kanalı məlumat yayıb. Məlumata görə, söhbət İzzəddin əl-Qəssam Briqadalarını
14:10 118 Sağında əri, solunda sevgilisi ilə bütün ölkənin qarşısında - Mənəvi çöküşün mənzərəsi
Esra Erolun verilişində ərini və uşağını İbrahimlə qaçmaq üçün qoyub gedən Zeynəbin hekayəsi həm tamaşaçıları, həm də studiyadakıları "ola bilməz!" deməyə vadar edib. Hadisə ilə bağlı şərhlər verilib və bu, tezliklə trend mövzusuna çevrilib, o cümlədən "mənəvi çöküş mənzərəsi" d
17:50 166 WSJ: Heç bir ölkə ABŞ-nin Qəzzaya sülhməramlı yerləşdirmək təklifinə razılıq verməyib
Hələ heç bir ölkə ABŞ-nin öz qoşunlarını beynəlxalq sabitləşdirmə qüvvələrinin bir hissəsi kimi Qəzza zolağına yerləşdirmək barədə təklifinə razılıq verməyib. "Report"un məlumatına görə, bu barədə "The Wall Street Journal" (WSJ) mənbələrə istinadən məlumat yayıb. Nəşr qeyd edib ki
16:40 116 Azərbaycanlıların üz tutduğu yeni daşınmaz əmlak bazarı: Səbəblər nədir?
Türkiyə Statistika Qurumunun 2025-ci ilin yanvar-oktyabr dövrü üzrə açıqladığı rəsmi məlumatlara əsasən, Azərbaycan vətəndaşları bu ilin ilk on ayında Türkiyədə ümumilikdə 741 mənzil alıblar. Bu, ötən ilin analoji dövrü ilə müqayisədə nəzərəçarpacaq artım olduğunu göstərir. Belə ki, 2024-cü ilin yanvar-oktyab
14:20 135 Honkonqdakı güclü yanğının vurduğu zərərin məbləği açıqlandı
Honkonqdakı yaşayış kompleksində baş vermiş güclü yanğının vurduğu zərərin məbləği beş milyard Honkonq dollarını (642 milyon ABŞ dollarından çox) keçib. bildirir ki, bu barədə məlumatı "South China Morning Post" qəzeti faciədən sonra iqtisadi itkilərin qiymətləndirilməsi ilə məşğul olan ekspertlər
18:20 94 Taksi sürücüsü həbs edildi: Hava limanından müştəri götürübmüş
Bakı Beynəlxalq Hava Limanında icazəsiz sərnişin daşıyan taksi sürücüsü həbs edilib. BİG.AZ "Qaynarinfo"ya istinadla xəbər verir ki, hadisə dekabrın 11-i gecə saat 3 radələrində baş verib. Belə ki, 1997-ci il təvəllüdlü G.H. İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 510 və 535.1-ci maddələri ilə barəsind
15:10 178 Con Koul: Belarus yaxın aylarda daha min məhkumu azad edə bilər
Belarus hökuməti yaxın aylarda daha min məhkumu azad edə bilər. "Report" xəbər verir ki, belə proqnozla ABŞ Prezidentinin Belarus üzrə xüsusi nümayəndəsi Con Koul çıxış edib. "Düşünürəm ki, bu, nəinki mümkün, hətta gözləniləndir. Düzgün yoldayıq, impuls var", - Con Koul "Reuters"
13:30 117 
