Qohumla evlilik qadağası gəlir, nikah idarələrinə axın var

Qohumla evlilik qadağası gəlir, nikah idarələrinə axın varİyulun 1-dən qanuna dəyişiklik qüvvəyə minəcək deyə ailələr "öz içində gəlin" axtarır

"Azərbaycanda qohum evliliklərini qadağan edən qanun qəbul ediləndən sonra qohum evliliyi edən şəxslər bunu sürətləndirib".

.

"Yeni Müsavat" bildirir ki, bunu deputat Adil Vəliyev deyib. O qeyd edib ki, belə faktlar insanların heç də hamısının bu dəyişikliyə hazır olmadığını göstərir: "Qeyri-rəsmi nikah hallarının olması faktları da var. Bu faktlar məişət zorakılığı zəminində cinayət hadisəsi törədiləndə yayılır. Sabirabadda gənc qızın qeyri-rəsmi nikahda olduğu şəxs tərəfindən öldürülüb Kür çayına atılması ilə bağlı dəhşətli fakt oldu. O qız 15 yaşından qeyri-rəsmi nikahda yaşayıb, 16 yaşında isə həyata vida etdi. Çox təəssüfedici haldır ki, valideynlər deyirlər ki, ailədə hər şey baş verə bilər. Lakin əsas məqama toxunmurlar ki, qanuna 1 ilə yaxındır belə bir dəyişiklik olunub, amma 15 yaşında qız qeyri-rəsmi nikahda olub. "Şüurda inqilab" məsələsi deyilən anlayış var. Düşünürəm ki, bizim mental dəyərlərimizdə problem var".

Deputat təklif edib ki, qohum evliliklərinin qadağan olunması haqqında qanun iyulun 1-də qüvvəyə minəndən sonra intensiv monitorinqlərin həyata keçirilməsi üçün yeni mexanizmləri tətbiq edilsin: "Yeni monitorinqlərin nəticələri gələn ilin hesabatında yer almalıdır. Biz nəticəyə baxaq ki, Milli Məclisin əziyyəti heçəmi gedəcək, yoxsa qohum evliliklərində azalma olacaq? Əgər azalma tendensiyası olmasa, biz növbəti dəfə Cinayət Məcəlləsində daha sərt sanksiyaların qəbulu məsələsinə baxmalıyıq. Başa düşürəm ki, Cinayət Məcəlləsi liberallaşdırılması bizim dövlət siyasətidir. Amma qanuna dəyişikliklər statistikada effekt verməyəcəksə, Cinayət Məcəlləsində daha ağır sanksiyaların qəbulu məsələsinə baxmalıyıq".

Qeyd edək ki, yaxın qohumlar arasında evliliyi qadağan edən qanun qəbul edilsə də, 2025-ci il iyulun 1-dən qüvvəyə minəcək. Qanuna əsasən, xalaqızı-xalaoğlu, bibiqızı-bibioğlu, dayıqızı-dayıoğlu kimi qohumlar arasında nikaha girən şəxslər inzibati məsuliyyətə cəlb olunacaq.

Qohum evlilikləri ilə bağlı dəqiq statistik məlumatlar ictimaiyyətə hər zaman açıq şəkildə təqdim olunmasa da, ekspertlər bu nikahların daha çox Azərbaycanın cənub və qərb bölgələrində, xüsusilə Lənkəran, Masallı, Cəlilabad, Gədəbəy, Tovuz, Şəmkir, Qazax və Gəncə ətrafı ərazilərdə daha geniş yayıldığını bildirirlər. Bu bölgələrdə qohum evlilikləri bəzən adət-ənənə, bəzən də "etibar edilən ailədən gəlin alma" düşüncəsi ilə əsaslandırılır.

Niyə qohum evlilikləri təhlükəlidir?

Mütəxəssislər bildirir ki, təkrar olunan qohum nikahları nəticəsində irsi xəstəliklərin yayılma ehtimalı xeyli artır. Genetik tədqiqatlar göstərir ki, yaxın qohumlar arasında bağlanan nikahlar nəticəsində doğulan uşaqlarda anadangəlmə xəstəliklərə tutulma riski əhəmiyyətli dərəcədə yüksəlir. Bundan əlavə, bu cür nikahlar psixoloji travmalar, ailədaxili zorakılıq və sosial izolyasiya kimi problemləri də dərinləşdirir.

Sosioloqlar və psixoloqlar vurğulayırlar ki, qanunvericilik dəyişiklikləri yalnız formal yanaşmalarla məhdudlaşmamalı, ictimai şüurda dəyişikliklərə nail olmaq üçün maarifləndirmə kampaniyaları aparılmalıdır. Bu kampaniyalar təkcə hüquqi məlumatlar deyil, həm də tibbi və psixoloji baxımdan riskləri əhatə etməlidir.

Beləliklə, qohum evliliklərinə qadağa cəmiyyətin genetik sağlamlığının qorunması, ailə institutunun möhkəmləndirilməsi və qadınların hüquqlarının müdafiəsi baxımından mühüm addımdır. Amma bu addımın uğurlu olması üçün tək qanunvericilik deyil, ictimai şüurda da dəyişikliklər baş verməlidir. Cəmiyyətin hazır olmadığı bir dəyişiklik yalnız rəqəmlərdə yox, real həyatda da nəticə verməyə bilər.

Elçin Əfəndi: "Məktəblərdə dini dərslərin tədris olunması yolverilməzdir" - Mektebgushesi

Sosioloq Elçin Əfəndi mövzu ilə bağlı "Yeni Müsavat"a açıqlamasında bildirib: "Cəmiyyətimizdə hələ də mental qaydalar, mental təfəkkür öz hökmranlığını saxlayır. Ailələrin, xüsusilə də bu mövzuda daha həssas olmaları, əlbəttə ki, qohum evliliyinə gətirib çıxarır. Yəni yekunda hər bir valideyn istəyir ki, övladına tanıdığı ailənin və yaxud uzun müddət gördüyü şəxsin övladına üstünlük versin. Belə hallar mental yanaşmanın nəticəsidir. Hələ də cəmiyyət yad insanlara qarşı münasibətdə yüksək səviyyəyə çatmayıb. Bunun üçün biz müəyyən dövr ərzində beyinlərdə inqilab etməliyik ki, insanlar təkcə qohumluq evliliklərinə deyil, əlavə münasibətlərdə də müvafiq ünsiyyət və kommunikasiya qurmağı bacarsınlar ki, belə problemlər qarşıdakı dövrlərdə formalaşmasın".

Sosioloq qeyd edib ki, hazırda qanunvericiliyin tələbinə uyğun olaraq, məhz qohum evlilikləri ilə bağlı qərar qəbul olunub və iyul ayının 1-dən etibarən xalaqızı-xalaoğlu, bibiqızı-bibioğlu, dayıqızı-dayıoğlu kimi qohumluq münasibətləri əsasında ailə quranlar qanunvericiliyin tələbinə uyğun olaraq cərimələnəcəklər: "Lakin cəmiyyətimiz hələ də buna tam hazır deyil. Əksəriyyət də 1 iyul tarixinə qədər bu cür nikaha girməyə çalışır. Yaxşı olardı ki, insanlarımız tədricən bu cür düşüncədən uzaqlaşsınlar. Qanun qüvvəyə mindikdən sonra, əlbəttə ki, bu nikahların sayı azalacaq, lakin kəskin azalacağını proqnozlaşdırmaq mümkün deyil. Çünki müəyyən müddət proses davam edəcək. Yəqin ki, kəskin azalma yalnız qanun qüvvəyə mindikdən 5-6 il sonra müşahidə ediləcək".


BiG.Az
Telegramda izləyin
Xəbərlər   Baxılıb: 783   Tarix: 25 may 2025  

Şikayətiniz varsa Whatsapp: 077 7125666

Facebookda Paylaş

Oxşar xəbərlər

.

Ronaldo qoyunlara görə 14 milyonluq evindən köçdü - FOTO

Dünya futbolunun ulduzu Kriştiano Ronaldo 6 milyon funt-sterlinq (təxminən 14 milyon AZN) dəyərindəki malikanəsindən köçmək məcburiyyətində qalıb. xəbər verir ki, buna səbəb futbolçunun həyat yoldaşı Corcino Rodriqez və 4 övladı ilə birlikdə yaşadığı villanın ətrafında qoyun sürüsünün olmasıdır. Ronald

18.09.2021 1949
.

Tanınmış mədəniyyət xadimləri Şuşada

Azərbaycanın tanınmış mədəniyyət xadimləri Şuşada səfərdədirlər. Unikal.org-un məlumatına görə, mədəniyyət xadimləri Şuşaya səfər çərçivəsində burada keçiriləcək Üzeyir Hacıbəyli XII Beynəlxalq Musiqi Festivalına qatılacaq, dahi bəstəkarın ölməz əsərlərini 29 ildən sonra işğaldan azad edilən Üzeyir yurdund

18.09.2021 814
.

Azərbaycanda istehsal ediləcək avtomobillərin qiyməti açıqlandı - 17 min manata...

Hacıqabul Sənaye Məhəlləsində istehsal ediləcək minik avtomobillərinin qiyməti 17-20 min manat təşkil edəcək. Bu barədə "Azərbaycan Avtomobil İstehsalçıları Assosiasiyası" İctimai Birliyinin rəhbəri Emin Axundov deyib. "Minik avtomobillərinin növbəti aydan satışa çıxarılması planlaşdırılır

18.09.2021 1109
.

Azərbaycan polisindən ermənilərə süngülü dərs - VİDEO

Gorus-Qafan yolu üzərində xidmət göstərən Azərbaycan polisi yoldan keçmək istəyən ermənilərə dərs verib. "Qafqazinfo" xəbər verir ki, sosial şəbəkələrdə yayılan görüntülərdə üzərində qondarma respublikanın "bayrağ"ı olan avtomobilin postdan keçmək üçün yaxınlaşdığı görünür. Postd

18.09.2021 988
.

Maqsud Mahmudov Ukraynada tutularaq Azərbaycana gətirildi - RƏSMİ

2020-ci ilin yanvar ayının 10-dan Cinayət Məcəlləsinin 178.3.2 (dələduzluq külli miqdarda ziyan vurmaqla törədildikdə) maddəsi ilə Daxili İşlər Nazirliyi tərəfindən beynəlxalq axtarışa verilmiş Mahmudov Maqsud Soltan oğlu bu il iyul ayında Ukrayna Respublikası ərazisində tutulub. Bu barədə Baş Prokurorlu

18.09.2021 2678
.

Azərbaycanda milli dronlar hazırlanıb - VİDEO

Milli Elmlər Akademiyasının Yüksək Texnologiyalar Parkında xüsusi təyinatlı dronlar hazırlanıb. -ın məlumatına görə, pilotsuz uçuş aparatları sifarişlər əsasında yerli mütəxəssislər tərəfindən hazırlanıb. Dronlari uçuş vaxtları, yükdaşıma və küləyə davamlılığı ilə fərqlənir. Həmçinin uçuş trayektoriyasını

18.09.2021 428
.

Telefonu niyə yastığın altına qoyub yatmaq olmaz?

"Yaşayış sahəsinin ekologiyası" laboratoriyasının müdiri Anton Yastrebçevin sözlərinə görə, smartfonları yastığın altına qoyub yatmaq olmaz. -a istinadən xəbər verir ki, ekspert səbəb kimi telefonlardan gələn radiasiyanın bəzən artdığını bildirib. "Nəzərə almaq lazımdır ki, telefonları

18.09.2021 862
.

Bakıda intiharın qarşısı alındı

Bakı şəhərinin Sabunçu rayonunda 1 nəfər tikilməkdə olan binanın 3-cü mərtəbəsinə çıxaraq intihar etmək istəyini nümayiş etdirib. xəbər verir ki, bu barədə Fövqəladə Hallar Nazirliyi (FHN) məlumat yayıb. FHN-nin Xüsusi Riskli Xilasetmə Xidmətinin müvafiq xilasetmə qüvvələri dərhal hadisə yerinə cəl

17.09.2021 1997
.

Mehriban Əliyeva Milli Musiqi Günü münasibətilə paylaşım edib

Azərbaycan Respublikasının Birinci vitse-prezidenti Mehriban Əliyeva rəsmi instaqram səhifəsində Milli Musiqi Günü ilə bağlı paylaşım edib. "Report" xəbər verir ki, paylaşımda deyilir:. "18 Sentyabr Milli Musiqi Günüdür. Bu gün doğum günlərini qeyd etdiyimiz görkəmli Azərbaycan bəstəkarlar

18.09.2021 264
.

TOP MP3