Qurbanda ət payını başqa nə ilə əvəz etmək olar? - İlahiyyatçı cavab verir

Qurbanda ət payını başqa nə ilə əvəz etmək olar? - İlahiyyatçı cavab verir(Yazı "Dini və milli tolerantlıq, millətlərarası münasibətlərin inkişaf etdirilməsi" mövzusu üzrə hazırlanıb)

Dini inanca görə, Qurban yalnız heyvan kəsməklə məhdudlaşan dini mərasim deyil, o, insanın tanrıya sədaqətini, itaətini və fədakarlığını simvolizə edən dərin mənəvi ibadətdir. İbrahim peyğəmbərin sınaqları ilə formalaşdığı deyilən bu ayin, İslam dini ilə birlikdə daha da möhkəmlənərək, həm fərdi ibadət, həm də sosial yardım forması kimi cəmiyyətin həyatında özünə mühüm yer eləyib.

.

Qurbanlıq kəsmək maddi imkanı olan müsəlmanlara vacib buyurulmuş bir ibadətdir. Bu ibadət yalnız fərdin Allaha yaxınlaşması üçün vasitə deyil, eyni zamanda ehtiyacı olanların sevindiyi, sosial həmrəyliyin gücləndiyi və cəmiyyət daxilində paylaşma mədəniyyətinin yaşadıldığı mühüm dini-sosial hadisədir. Lakin bəzən bu ibadətin mahiyyəti yanlış anlaşılır, sırf ət paylama, həmin gün "ət yemə mərasimi" kimi dəyərləndirilir və ya müxtəlif səbəblərlə icrasından yayınmaq halları baş verir.

Qaynarinfo Qurban bayramını, onun mahiyyətini, cəmiyyətə verdiyi mesajları, mənəvi dəyərlərə təsirini ilahiyyatçı Tural İrfan ilə müzakirə edib.

- Tural bəy, Qurban ibadətinin mahiyyəti nədir? Bu, sadəcə bir ənənə, yoxsa dərin mənəvi təcrübədir?

- Qurban İslam dinində Həcc ibadətinin tərkib hissəsi olan bir ayindir. Həcdə olan imkanlı şəxslərə qurban kəsmək vacibdir. Eyni zamanda Həcdə olmayan, öz məmləkətində olan imkanı çatan şəxslərə də qurban kəsmək vacibdir. Qurbanın fəlsəfəsi ondan ibarətdir ki, insan malından Allah yolunda qurban etməklə Yaradana sadiq olduğunu sübut etsin və yeri gəlsə, canını da kəsdiyi qurban kimi fəda etməyə hazır olduğunu ifadə etmiş olsun. Adəm peyğəmbərdən bəri qurban ayini var. Quranda Adəmin övladlarının da qurban kəsdiyi haqda məlumat var. Əsasən İbrahim peyğəmbər zamanından mötəbər olan bu ibadət İslam dinində də öz yerini alıb. Allah Həzrət İbrahimin sədaqətini, səmimiyyətini yoxlamaq üçün yuxu vasitəsilə ona oğlu İsmaili qurban etməyi əmr edərək, onu bir növ sınağa çəkib. İbrahim də yuxuya uyğun olaraq oğlunun da razılığı ilə onu qurbangaha götürüb. Nəhayət, Allah təala onların sadiqliyinə görə insandan deyil, heyvandan qurban ediləcəyini əyan edib və rəvayətlərə görə, qoç göndərib. Beləcə bu ibadət ənənəyə çevrilərək insanların Allaha yaxınlaşması üçün, eyni zamanda digər insanlara sosial yöndən dəstək olmaq üçün qurban kəsməyə davam edilib. Həzrət Muhəmməd də bu ibadəti davam etdirərək, özü də Həcc zamanı yaxud başqa zamanlarda dəvədən, qoyundan qurbanlar kəsib paylayıb. Allahın yaratdığı heyvanı elə yaradıcının da yolunda qurban etmək, fəda etmək, ətini paylaşmaq bu ibadətin əsasını təşkil edir.

- Adətən Qurbanın mahiyyətini qoç kəsib, ətini paylamaqda görürük. Lakin elə şəxslər var ki, onun ehtiyacı ətə deyil, məsələn, çörəyə, geyimədir. Belə olan halda olar ki, qoç kəsilmədən qarşıdakı insanın ehtiyacına uyğun ona qurban payı verilsin?

- İbadəti və onun mahiyyətini təhrif etmək olmaz. Qurban qurban kimi icra edilməlidir. Yəni o şəxsə ki, qurban kəsmək vacibdir, mükəlləfdir, boynuna borc gəlib, gərək mütləq kəssin və paylasın. Yox, onu başqa şeylə əvəz etmək, bu, artıq qurban deyil, digər yaxşılıq vasitəsidir. O yaxşılığı da etmək üçün Qurban bayramını gözləmək lazım deyil. İstənilən gündə etmək olar. Yəni, qurban ətinə deyil, başqa şeyə ehtiyacı olan zümrəyə yardım etmək lazımdır, amma bu boynunda qurban vacib olan kəsimin həmin ibadəti təxirə salması bahasına ola bilməz.

Kasıb və imkansız adamlara yardım etmək kimi humanist dəyərlər İslam dinində əsas prinsiplərdəndir. Qurban ərəfəsində kimin imkanı varsa, Allah yolunda dəvə, inək, camış, keçi və qoyundan qurban kəsə, imkansız zümrəyə paylaya bilər. Kimin də imkanı buna çatmırsa, əlində olan digər imkan və vasitələrdən istifadə edərək kasıb təbəqəyə əl tutar, sədəqə verər.

- Bəs kimlərə qurban kəsmək vacibdir? Hər kəs qurban kəsməlidirmi?

- Qurban kəsmək, imkanı çatan bütün müsəlmanlara vacibdir. Bütün imkanlı müsəlmanlar qurban kəsib paylasa, həmin ərəfədə ehtiyaclı adam qalmaz. Amma bunu hamı etmir. Hətta milyonları olan adam var ki, bircə dəfə də qurban kəsmir. Ona görə də Qurban bayramında sosial nizam pozulur. Yaxud elə müsəlman var ki, ildə bir dəfə də dilinə ət dəymir. Maddi imkanı çatan şəxslər kəsib yarısını ailəsi üçün, yarısını da qohum qonşu və kasıblar üçün paylamalıdır. Varlı adamlar digər müsəlman ölkələrində minlərlə heyvan kəsirlər, bu da onların malına bərəkət verir. Bizdə isə varlı adamlar qorxurlar ki, çox kəssələr, birdən malları azalar, ziyana düşərlər.

- Qurban bayramı insanların birliyinə və sosial həmrəyliyə necə təsir edir?

- Qurban bayramı və Ramazan bayramı İslamda iki əsas bayramdır. Bu bayramlar insanların həmrəyliyi, vəhdəti, sosial cəhətdən yaxınlaşması, aralarında ünsiyyətin artması və yeni əlaqələrin qurulması üçün önəmlidir. Xalqımız da əsrlərdir bu bayramları qeyd edir, yaşadır. Qurban bayramı üç gün davam edir. İnsanlar qurbangahlarda qurban kəsir, paylayır, sosial əlaqələri inkişaf etdirirlər. Məclislər, ehsan süfrələri açaraq əsasən həssas təbəqəni dəvət edir, bir-birinə ikram edirlər. Bayram namazları qılınır. Bu zaman yenə də insanlar məsciddə toplaşır, dualar edilir, küsülülər barışır. Yaxşı olar ki, bu günlərdə dünyadan gedənlər də ziyarət edilsin, şəhidlər yada salınsın, dualar oxunsun.


BiG.Az
Telegramda izləyin
Xəbərlər   Baxılıb: 355   Tarix: 05 iyun 2025  

Şikayətiniz varsa Whatsapp: 077 7125666

Facebookda Paylaş

Oxşar xəbərlər

.

Şahzadə Harri və Uilyamın bacıları Britaniyada ölü tapıldı

Britaniya şahzadələri Harri və Uilyamın bacıları adlandırılan yaxın qohumu, şahzadə Diananın əmisinin nəvəsi, 20 yaşlı Rozi Roş adlı qız Nortondakı evində ölü tapılıb. -ın xəbərinə görə, bu barədə Britaniyanın "The Sun" tabloidi məlumat verib. Hüquq-mühafizə orqanlarının məlumatına görə, qı

19:45 1
.

Özbək qadının meyiti polietilenə bükülmüş halda tapıldı – sevgilisi saxlanılıb

Türkiyənin İstanbul şəhərində üç gündür axtarışda olan 63 yaşlı Özbəkistan vətəndaşı Dinara Alya Urkasimova evində ölü tapılıb. türk mediasına istinadən xəbər verir ki, qadının meyiti polietilenə bükülmüş halda polis tərəfindən aşkarlanıb. Qətldə başlıca şübhəli qismində Urkasimovanın sevgilisi Meti

14:01 226
.

Məşhur aktrisa İrem Helvacıoğlu hamiləlik fotolarını paylaşdı

İlk dəfə ana olmağa hazırlaşan aktrisa İrem Helvacıoğlu son görünüşünü sosial şəbəkədə paylaşıb. türk mediasına istinadən xəbər verir ki, tətil zamanı çəkilmiş fotolarda aktrisanın qabarıq qarnı diqqət çəkib. Onun təbii gözəlliyi və sakit, dinc davranışı sosial mediada izləyicilərinin rəğbətini qazanıb

18:30 1
.

Sabah da 40 dərəcədən çox isti olacaq - hava PROQNOZU

İyulun 23-də gözlənilən hava şəraiti açıqlanıb. Milli Hidrometeorologiya Xidmətindən -a verilən məlumata görə, Bakıda və Abşeron yarımadasında hava şəraitinin yağmursuz keçəcəyi gözlənilir. Mülayim şimal-qərb küləyi əsəcək. Havanın temperaturu gecə 23-26 isti, gündüz 33-37 isti olacaq. Atmosfer təzyiq

12:43 303
.

"Qarabağ"ın növbəti mərhələdəki potensial RƏQİBLƏRİ məlum oldu

Çempionlar Liqasının II təsnifat mərhələsinin püşkü atılıb. xəbər verir ki, "Qarabağ" – "Şelburn" (İrlandiya) cütünün qalibi növbəti mərhələdə "Şkendiya" (Şimali Makedoniya) – FCSB (Rumıniya) cütünün qalibi ilə qarşılaşacaq. Qeyd edək ki, bu mərhələnin oyunları avqustu

21.07.2025 335
.

Məşhur teleaparıcıya Bakı Metropolitenində yüksək vəzifə verildi

"Bakı Metropoliteni" QSC-yə yeni mətbuat katibi təyin edilib. "Qafqazinfo"ya istinadla xəbər verir ki, teleaparıcı Nərmin Salmanova metropolitenin mətbuat katibi vəzifəsinə gətirilib. Metropolitenin əvvəlki mətbuat katibi Bəxtiyar Məmmədovun isə fəaliyyətini Kommunikasiya departamentini

21.07.2025 489
.

Madonnanı cavan saxlayan pəhriz AÇIQLANDI

Bu diyetaya bir çox ulduzlar sadəcə fiquralarını deyil, eyni zamanda sağlamlıqlarını qorumaq üçün riayət edirlər. Hollivudun məşhur simaları arasında xüsusi qidalanma rejiminə əməl edənlər var. Bu rejimin ürək-damar xəstəlikləri və onkoloji risklərin azalmasına kömək etdiyi hesab olunur. Belə həyat tərzini

21.07.2025 421
.

İnsanın yaddaşı tükənə bilər? - Alimlər AÇIQLADI

Kompüter texnologiyalarının meydana çıxması ilə insanlar tez-tez yaddaşlarını informasiya daşıyıcısı olan disk ilə müqayisə etməyə başlayıblar. Bəs insan beyni, kompüterin və ya smartfonun sərt diski kimi "boş yerini" tükədib informasiya ilə dolub-daşa bilərmi?. -ın xarici mediaya istinadl

21.07.2025 320
.

"Şakir Paşa Ailesi" serialı ləğv edildi: İkinci mövsüm olmayacaq

"Şakir Paşa Ailesi: Möcüzələr və Skandallar" serialı ilə bağlı gözlənilməz qərar qəbul edilib. türk mediasına istinadən xəbər verir ki, iki ayrı yanğın hadisəsi ilə sarsılan və bir set işçisinin həyatını itirməsi ilə nəticələnən layihənin ikinci mövsümü artan istehsal xərcləri səbəbindən ləğ

12:40 258
.

TOP MP3