Uşaqlarda diqqət əskikliyi və hiperaktiv pozğunluğu necə düzəltmək olar?
"Tədqiqatlar göstərir ki, Diqqət əskikliyi və hiperaktiv pozğunluğu (DEHB) olan uşaqlarda bəzi beyin bölgələri digər uşaqlara nisbətən ya daha kiçik, ya da fərqli işləyir".
Bu barədə uşaq nevroloqu, həkim Vüsalə Nuriyeva baku.ws-ə bildirib.
Onun sözlərinə görə, Prefrontal korteks (Diqqət, planlama, qərarvermə və özünüidarə funksiyasına cavabdehdir) DEHB-də bu bölgənin fəaliyyəti zəifləyir.
"Bazal qanglionlar - Hərəkətlərin və emosiyaların idarə olunmasında rol oynayır. DEHB-li uşaqlarda buradakı fəaliyyət qeyri-sabit ola bilər.
Beyincik (serebellum) - Diqqətin sürətli dəyişməsi və hərəkətlərin koordinasiyası ilə bağlıdır. Tədqiqatlarda bəzi fərqlər müşahidə olunub", - deyə həkim bildirib.
Neyrotransmitterlərdə (beyin kimyasında) dəyişiklik
Həkim deyir ki, Bbeyin hüceyrələri bir-biri ilə neyrotransmitterlər vasitəsilə əlaqə saxlayır:
"DEHB zamanı xüsusilə iki kimyəvi maddənin balansı pozulur:
Dopamin - Motivasiya, mükafat gözləntisi və diqqət üçün əsasdır. DEHB-də dopamin səviyyəsi aşağı olur, bu da uşağın tez sıxılmasına və diqqətini davam etdirməkdə çətinlik çəkməsinə səbəb olur.
Noradrenalin - Oyanıqlıq və diqqəti fokuslamaq üçün vacibdir. Onun fəaliyyəti də zəif ola bilər".
Həkim deyir ki, buna görə də DEHB müalicəsində istifadə edilən bəzi dərmanlar (məsələn, metilfenidat) dopamin və noradrenalinin beyindəki fəaliyyətini artıraraq diqqəti və özünüidarəni yaxşılaşdırır.
Beyin fəaliyyətində yavaşlama və ya qeyri-sabitlik
EEQ (elektroensefaloqrafiya) tədqiqatlarında DEHB-li uşaqlarda tez-tez belə nəticələr müşahidə olunur:
"Unutmaq olmaz ki, "Theta" dalğalarının artması - Beyin "yorğun" və "diqqəti dağınıq" kimi işləyir.
"Beta" dalğalarının azalması - Konsentrasiya və aktiv diqqət çətinləşir.
Bu, uşağın dərsdə oturub, uzun müddət diqqətini saxlamasını çətinləşdirir".
İmpuls nəzarətində çətinlik
Həkimin sözlərinə görə, normalda beyində "fren" rolunu oynayan ön alın payı (prefrontal korteks) hərəkət etmədən əvvəl düşünməyə kömək edir:
"DEHB-li uşaqlarda bu "fren sistemi" zəif işlədiyi üçün onlar tez-tez düşünmədən danışır, hərəkət edir və ya qaydaları pozurlar".
BiG.Az
Telegramda izləyin
Şikayətiniz varsa Whatsapp: 077 7125666
Facebookda Paylaş
Qəhvə Altsheymer xəstəliyindən xilas edə bilər - Yeni ARAŞDIRMA
Bir qrup rusiyalı alim təbii pirokatexin antioksidantı əsasında Altsheymer xəstəliyinin müalicəsinə yaxşı təsir göstərən yeni molekullar aşkarlayıb. xəbər verir ki, bu barədə Rusiya Elmlər Akademiyası bildirib. Qeyd olunub ki, alimlər Altsheymer xəstəliyinin inkişafında vacib rol oynayan butirilxolinesterazanı
07.12.2025 224 Xərçəngə qarşı "ağıllı" və "canlı" silahlar: Son 30 ilin ən böyük uğuru
Dünya üzrə ərçəng halları həyəcanverici şəkildə artır, lakin ümidverici inkişaflar da diqqət çəkir. Yeni nəsil ağıllı və canlı müalicələr sayəsində bəzi qan xərçəngi növləri artıq ölümcül olmaqdan çıxıb idarə olunan xəstəliklərə çevrilir. Bəs bu qabaqcıl müalicələr necə işləyir?. Qaynarinfo xəbər veri
25.11.2025 643 Həkimlər həyəcan təbili çalır: Malyariyaya qarşı mübarizə dalana dirənib
Uzun illərin nailiyyətlərini məhv edə və səhiyyə sistemlərini həddindən artıq yükləyə biləcək genişmiqyaslı epidemiya təhlükəsi realdır. Qaynarinfo-nun məlumatına görə, Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (ÜST) xəbərdarlıq edir ki, malyariyaya qarşı qlobal mübarizə iqlim dəyişikliyi, parazitlərin dərmanlar
05.12.2025 398 Çox dil bilənlərin beyni daha gec yaşlanır
27 Avropa ölkəsində aparılan elmi tədqiqatlara əsasən, ən azı iki dil bilən insanların beyni daha gec yaşlanır. Axşam.az-ın xarici mətbuata istinadən məlumatına görə, araşdırmaya 86 min nəfər qatılıb və məlum olub ki, çoxdilli insanlarda beyin yaşlanması prosesi xeyli ləng gedir. Mütəxəssislər bildirirlə
03.12.2025 391 COVID-19-un beynimizə uzunmüddətli təsiri
COVID-19 keçirən insanlar onun mənfi nəticələrini illərlə hiss edə bilərlər. xarici mediaya istinadla bildirir ki, Liverpul Universiteti, London Kral Kolleci və Kembric Universitetinin alimləri müəyyən ediblər ki, COVID-19 insan beyninə uzunmüddətli mənfi təsir göstərir. Araşdırmaya görə, ağır formad
30.11.2025 350 Qış depressiyasından qoruyan 4 tövsiyə: Kimlər daha həssasdır?
Qışa daxil olarkən günlərin qısalması və günəş işığının azalması ilə birlikdə artan yorğunluq, istəksizlik və yuxuluq qış depressiyasının əlaməti ola bilər. Bəs kimlər daha həssasdır və bu depressiyadan necə qorunmaq olar?. Qaynarinfo xəbər verir ki, türk psixiatr Umut Mert Aksoy dərman istifadəsi olmada
27.11.2025 462 Yaddaşı gücləndirən iki təbii qoxu - Mütəxəssislər tövsiyə edir
Yeni araşdırmalar göstərir ki, bəzi təbii qoxuların inhalyasiyası zehni fəaliyyəti artırır, enerjini yüksəldir və diqqəti kəskinləşdirir. Xüsusilə çox kofein qəbulunun qan təzyiqini yüksəltməsi, hamilələr üçün risk yaratması kimi yan təsirləri nəzərə alındıqda, qoxu terapiyası daha təhlükəsiz alternati
10.12.2025 434 Bahalısı da, 2 manatlığı da eyni işi görür, aldanmayın - Həkim
Bahalı diş fırçaları düşündüyünüz qədər fərq yaratmır. xəbər verir ki, bunu hollandiyalı stomatoloq parodontoloq Tima Tomassenin deyib. Alim müxtəlif klinik tədqiqatları müqayisə edərək adi və elektrikli fırçaların təsirini və fırçalama müddətinin dişlərə təsirini araşdırıb. Bu barədə Amsterdam Universitet
06.12.2025 372 2 yaşa qədər uşaqlara qətiyyən belə dərmanları vermək olmaz - Xəbərdarlıq
Uşaqlara öskürək siroplarını səbəbsiz yerə vermək təhlükəli ola bilər. xəbər verir ki, bu barədə rusiyalı pediatr Darya İvanova xəbərdarlıq edib. Onun sözlərinə görə xüsusilə bəlğəmi duruldan dərmanlar körpələr üçün ciddi risk yaradır. Bu dərmanlar bəlğəmin həcmini artırır və uşaq onu çətinliklə xari
30.11.2025 408 
