Babasının gözləri çıxardılan, nənə olandan sonra ərə gedən, kəfənini çantasında gəzdirən şairimiz - Maraqlı faktlar

Babasının gözləri çıxardılan, nənə olandan sonra ərə gedən, kəfənini çantasında gəzdirən şairimiz - Maraqlı faktlarBiG.AZ Kulis.az-a istinadən şairə haqqında maraqlı faktları təqdim edir.

Mirvarid Dilbazi 1912-ci il avqust ayının 19-da Qazax qəzasının Musaköy (indiki Xanlıqlar) kəndində anadan olub. Pedaqoji Universitetin dil və Ədəbiyyat-İctimayyət fakültəsində təhsil alıb. İnstitutu bitirdikdən sonra gənc şair Quba Partiya Məktəbinə ədəbiyyat müəllimi təyin olunub.

.

Mirvarid xanımın babası Mustafa "37-nin" qurbanlarındandır. Qazaxıstanda sürgün həyatı yaşayıb, orada da dünyasını dəyişən babasının məzarının yeri bu günə qədər də məlum deyil. Şairin ulu babası Əbdürrəhman ağa Dilbazi Xanlıqlar kəndində doğulub, dövrünün ən mütərəqqi aydınlarından, ictimai xadimlərindən olub. 1803-cü ildə Sisianovun Gəncə xanı Cavad xanı qətlə yetirməsinə divan yazdığı üçün gözləri çıxarılıb. Qazaxın "alov qülləsi" adlanan yerində bir sal daş üstə oturub, gözləri kor gəlib-gedənləri dinləyib, Tiflisdə, Gəncədə, Qarabağda nələrin baş verdiyini soruşub, bədahətən şeirlər deyib.

Mirvarid Dilbazi iki dəfə ailə həyatı qurub. Onun birinci həyat yoldaşının adı Rəşid olub. Rəşidlə Mirvari xanım əmiuşağı olublar. Rəşid bəy isə məşhur rəqqasə Əminə Dilbazinin qardaşı idi. Mirvarid xanımla həyat yoldaşının həm soyadı, həm də atalarının adı eyni olub - Dilbazi Rəşid Paşa oğlu, Dilbazi Mirvarid Paşa qızı. Ona görə də nikah zamanı hər kəs məətəl qalıb, deyiblər, bacı-qardaşla ailə qurur?

***

1942-ci ildə Mirvarid xanımın həyat yoldaşı müharibəyə yola düşüb. Hamilə olan şairə bacısı Yaqut xanımla İncə dərəsində birgə yaşayırmış. Bir gün o, bacısı ilə birgə Qazaxda yerləşən Hacı Mahmud ziyarətgahına getmək üçün qatarla yola düşüb. Onları Əminə Dilbazi yola salıb. Səməd Vurğunun qardaşı Mehdixan müəllim də Qazaxda katib idi. Tapşırıb ki, onları qarşılasınlar. Yolda Mirvarid xanımın sancısı tutub, əsgərlər onu ayrıca bir vaqona aparıblar. Təsadüfən maşında Tibb Universitetində oxuyan gənc bir qız olub. onun köməyilə Mirvarid xanımın qızı dünyaya gəlib. Gəncəyə çatanda təcili yardım maşını ilə şairi xəstəxanaya aparıblar.

Mirvarid xanım ikinci dəfə əslən Qubadlıdan olan Həsi Abdullayevlə ailə qurub. Onun ikinci dəfə ailə qurması isə Səməd Vurğunun məsləhəti ilə olub. Səməd Vurğun şairi yanına çağırıb deyib ki, adına söz çıxaracaqlar, ərə get. Bundan başqa Mirvarid xanımın xalasının əri Əhməd Seyidov da ona ailə qurmağı məsləhət görüb. Şair ailə quranda artıq bir nəvəsi var idi.

***

Deyilənə görə, yumşaq olduğu qədər də zabitəli qadın olub. Ailədə ondan çəkiniblər. O həm də çox işgüzar insan olub. Yaxşı biş-düş qabiliyyəti var idi. Xüsusilə, qurutlu xəngəli yaxşı bişirib. Xəngəl üçün qurutu isə mütləq özü hazırlayıb eyvanında qurudurmuş.

İçki içməyi sevməyib. Hətta qohumları belə məclislərdə ondan gizlin içiblər. Qızı Xatirə Dilbazi müsahibələrinin birində bu haqda deyir: Mən deyib-gülməyi, əylənməyi xoşlayıram. Bibim Əminə xanım da belə idi. Ona görə anam ona acıqlanırdı həmişə. Anamın yanında bərkdən gülmək, ucadan danışmaq, yüngül hərəkətlər etmək olmazdı. Bağa toplaşırdıq, kabab çəkirdik, bunu içkisiz necə yola verəsən? Keçib evdə gizlin içirdik...

***

Evində həmişə "Quran" olub. Mirvarid xanımın anası namaz qılan qadın olub. Özü də həmişə "Quran"ı orijinaldan oxuyub.
Mirvarid xanım şeirlərini də əski əlifbada yazıb, sonra makinaya köçürüb.

Evi həmişə qonaq-qaralı olub. Amma gələnlərdən heç vaxt pay götürməyib. Deyib ki, məni çox istəyən bənövşə gətirsin. Bu haqda bir şeiri də var.

***

Elçibəy prezident olanda onunla görüşüb. Mirvarid xanımın Elçibəydən yeganə xahişi "Yazıçı" nəşriyyatının 2 milyon rubl borcunu bağışlaması olub.

***

Ömrünün son günlərində yatağından qalxa bilməyib. Zəlimxan Yaqub onun yanına gedib, evdəki sazla bir neçə saz havası ifa edib. İfanın sonunda otaqdakıların çöhrəsini diqqətlə süzən şair deyir: "Demişəm Xatirəyə, məni anamın yanında basdırın. Onsuz dura bilmirəm. Anamın laylasına möhtacam".

Müsahibələrinin birində qızı deyir ki, anam kəfənini alıb çantaya qoyub. Hər dəfə deyirdi ki, ölüb-eləsəm, özünüzü itirməyin. Heç nədən qorxmurdu. Camaat gedib qızıl-gümüş alanda o, köhnə qəbiristanlıqda özü üçün yer alıb. Vəsiyyət eləmişdi ki, məni Fəxri Xiyabanda yox, anamın yanında basdırın. Elə də elədik.

***

Süleyman Ələsgərov, Tofiq Quliyev, Fikrət Əmirov, Şəfiqə Axundova, Ağabacı Rzayeva və başqaları onun sözlərinə mahnılar, romans və oratoriyalar bəstələyiblər.

***

Mirvarid Dilbazi 2001-ci il iyulun 12-də vəfat edib.


BiG.Az
Telegramda izləyin
Maraqlı   Baxılıb: 1952   Tarix: 17 sentyabr 2023  

Şikayətiniz varsa Whatsapp: 077 7125666

Facebookda Paylaş
Tezbazar.az elanlar sayti

Oxşar xəbərlər

.

Hüquqi xidmətlər Xidmetler.az saytında

Xidmətlər saytı -ın Hüquqi Xidmətlər bölməsində özünüzə vəkil tuta və ya işinin peşəkarı olan hüquqşünas tapa bilərsiniz!. Hər kəs düşdüyü çətin, xoşagəlməz hallarda hüquqi yardım əldə etmək istəyir. Bunun üçün yaxşı vəkil tapmaq lazım gəlir. sizə digər xidmətlərlə yanaşı, hüquqi xidmətlərdə də kömə

30.05.2025 469
.

Günəşdə 17 dəqiqə partlayış olub

Mayın 25-də Günəşdə ən yüksək güc sinfinə (X) aid partlayış qeydə alınıb. -ın xəbərinə görə, bu barədə TASS-a Rusiya Tətbiqi Geofizika İnstitutundan məlumat verilib. "Mayın 25-də Moskva vaxtı ilə saat 04:52-də (Bakı vaxtı ilə 05:52-də - red.) 4098 (S05W22) Günəş ləkələri qrupunda rentgen diapazonund

25.05.2025 239
.

Azərbaycanəsilli İran rejissorunun filmi Kann kinofestivalının qalibi oldu

Azərbaycanəsilli İran rejissoru Cəfər Pənahinin "Sadə təsadüf" (Yek tasadef sadeh) filmi Kann kinofestivalının baş mükafatı olan "Qızıl palma budağı"na layiq görülüb. Ren TV-yə istinadən xəbər verir ki, filmin əsas ideyası bütün bəşəriyyətin "canavarlar, yırtıcılar və insanlar"

25.05.2025 232
.

Pakistanlı qadın alpinist dünyanın 14 ən yüksək zirvəsindən on ikincisini fəth etdi

Pakistanlı alpinist Naila Kian Himalay silsiləsində yerləşən Kançencanqa zirvəsinə qalxaraq dünyanın 14 ən yüksək zirvəsindən 12-nə çıxan ilk pakistanlı qadın kimi tarixə düşüb. bu barədə DHA agentliyinə istinadən xəbər verib. Zirvədən enəndən sonra Naila Kian jurnalistlərə açıqlama verib. "Bu zirvən

25.05.2025 232
.

İnsan qoxusu aşiq olmağa necə təsir edir?

Rusiyalı nevroloq Qalina Çudinskaya insanın aşiq olmasında bədən qoxusunun gözəllik və xarizmadan az rol oynamadığını bildirib. Onun sözlərinə görə, bir çoxları simpatiyanı yalnız zahiri görünüşlə əlaqələndirsə də, qoxu da bu prosesdə mühüm rol oynayır. xəbər verir ki, nevroloqların fikrincə, insan şüursu

23.05.2025 337
.

Keçmiş niyə daha şirindir? – Nostaljinin sirri

Heç olubmu, təsadüfən bir mahnı eşidirsiniz və uşaq vaxtı oynadığınız həyət gözünüzün önündə canlanır? Yaxud bir qoxu sizi bir anda illər əvvələ aparır? Nə üçün keçmişə baxanda içimizə qəribə bir istilik dolur, halbuki o illər yaşanarkən bəlkə də, elə də xoş deyildi?. Bəs niyə "keçən günlərimi qaytaraydılar

29.05.2025 466
.

"WhatsApp"da bu məcburi oldu - Hamıda görünəcək

Meta, "WhatsApp"a inteqrasiya etdiyi süni intellekt köməkçisi Meta AI-ni Avropanın 41 ölkəsində istifadəyə verib. xəbər verir ki, AI-dan istifadə Avropadakı "WhatsApp" istifadəçiləri üçün məcburi edilib. Süni intellekt köməkçisini söndürmək mümkün deyil. Bu, məxfilik haqqında müzakirələr

24.05.2025 7171
.

Zəngin insanların heç vaxt etmədiyi 10 HƏRƏKƏT

Aşağı gəlirli insanlar tez-tez maaşdan maaşa istədikləri kimi xərcləmək məcburiyyətində qalırlar. Yüksək gəlirləri olanlar isə pulları ilə strateji davranmağa və cəmiyyətin digər hissələrində norma hesab edilən müəyyən səhvlərdən qaçmağa meyllidirlər. xəbər verir ki, "Styler" layihəsi zəngi

20.05.2025 715
.

Qədim türkəçarə üsullarından biri olan ÇILDAQ

Azərbaycanın müxtəlif bölgələrində qorxuya düşən uşaq və ya böyüklərin sağalması üçün tətbiq olunan qədim türkəçarə üsullarından biri də çıldaqdır. -a istinadən xəbər verir ki, o insanın bədəninə və ruhuna düşən qorxunun, həyəcanın və ya mənfi enerjinin götürülməsi üçün edilir. Çıldaq mərasimində su

25.05.2025 225
.

TOP MP3