Pandemiya beynin sürətli qocalmasına səbəb olub

Pandemiya beynin sürətli qocalmasına səbəb olubBritaniyalı alimlər pandemiya dövründə insanların beyninin normaldan daha sürətli qocaldığını müəyyən ediblər.

Axşam.az xəbər verir ki, bu barədə "Nature Communications" jurnalında dərc olunan araşdırmada deyilir. Üstəlik, bu təsir yalnız COVID-19-a yoluxanlarda deyil, yoluxmayanlarda da müşahidə olunub.

Tədqiqatçılar əvvəlcə pandemiyadan əvvəl toplanmış 15 334 sağlam insanın məlumatları əsasında normal beyin qocalma modelini hazırlayıblar. Daha sonra 996 iştirakçının təxminən 2–3 illik fasilə ilə çəkilmiş iki beyin skanını müqayisə ediblər. Onlardan 564 nəfər iki dəfə pandemiyadan əvvəl, qalan 432 nəfər isə ikinci skanı 2021–2022-ci illərdə etdirib.

Nəticədə məlum olub ki, insanların beyni iki il ərzində normaldan 5,5 ay daha çox qocalıb. Virusla yoluxmuş şəxslərdə məlumat emalı sürəti və zehni çeviklik kimi bəzi idrak funksiyalarının da zəiflədiyi müşahidə edilib.

Araşdırmanın müəllifi bildirib ki, beynin daha sürətli qocalması xüsusilə kişilər və aşağı sosial-iqtisadi təbəqələrdəki insanlar arasında daha çox nəzərə çarpıb. Onun sözlərinə görə, beynin vəziyyətinə yalnız xəstəliklər deyil, həyat təcrübəsi də təsir edir.

Kişilər və qadınlar arasında fərq isə orta hesabla 2,5 ay təşkil edib. Alimlər hesab edirlər ki, bu dəyişikliklərə qapanmaların yaratdığı stress, sosial təcrid və yoluxma qorxusu səbəb olub. Pandemiya, hətta birbaşa yoluxma baş verməsə belə, beynə təsir göstərib.


BiG.Az
Telegramda izləyin
Sağlamlıq   Baxılıb: 492   Tarix: 26 iyul 2025  

Şikayətiniz varsa Whatsapp: 077 7125666

Facebookda Paylaş

Oxşar xəbərlər

.

Bu qidalar bağırsaq xərçənginin düşmənidir

Britaniyalı həkim bağırsaq xərçənginə qarşı qoruyucu məhsulları açıqlayıb. xəbər verir ki, Britaniyalı cərrah Karan Radjan bağırsaq xərçənginin riskini 17 faiz azaldan əlçatan qida məhsullarını açıqlayıb. Onun sözlərinə görə bu riskin azaldılması üçün gündəlik rasiona süd məhsulları, çia toxumu, yarpaql

15.11.2025 659
.

Beynin qocalmasını ləngidən qeyri-adi üç məhsul

Alimlər müəyyən ediblər ki, yaşıl çay, qoz və mankay adlı su bitkisindən ibarət gözlənilməz bir trionun qəbulu beynin gəncliyini qorumağa kömək edə bilər. BİG.AZ xəbət verir ki, mankay dünyanın ən kiçik yarpaqlı tərəvəzidir (təxminən 0,5 mm ölçüdə), kök və gövdəsi yoxdur və su hövzələrinin səthində inkişa

17.11.2025 1476
.

Yeməkdən dərhal sonra çay içmək olmaz - Yan təsiri var

Çay dünyanın ən populyar içkilərindən biridir və onun müxtəlif növlərinin faydaları haqqında çoxsaylı araşdırmalar mövcuddur. Lakin çayın istifadəsi bəzən çox xoşagəlməz yan təsirə səbəb ola bilər. Qaynarinfo -a istinadən xəbər verir ki, çaydakı birləşmələr dəmirin mənimsənilməsinə mənfi təsir göstəri

01.12.2025 400
.

Qan laxtalanması problemi genetik imiş

Qan laxtalanması problemi genetik imiş. BİG.AZ -a istinadla xəbər verir ki, F2 (protorombin) və F5 (Leyden faktoru) genlərindəki mutasiyalar qan laxtalanmasını pozur və tromboz ( damarların tıxanması ) riskini artırır. Bu barədə Rusiyanın MyGenetics şirkətinin aparıcı elmi işçisi və ekspert şurasını

19.11.2025 671
.

Gündə 15 ədəd püstə yeyin!

Püstə yüksək kalorili və yağlı məhsuldur, lakin ürək-damar sisteminin işini yaxşılaşdırmaq, metobolizmi və maddələr mübadiləsini sürətləndirmək üçün qida rasionuna daxil edilməlidir. "Qafqazinfo" xəbər verir ki, püstənin tərkibindəki əsas elementlərdən biri B7 və ya biotindir ki, bu da zülallar

19.11.2025 667
.

Çox addam ciddiyə almır - Ağır xəstəliklərin əlaməti ola bilər

Kəpəyin yaranması təkcə baş dərisinin qıcıqlanması və ya düzgün şampun seçimindəki səhvlərlə bağlı deyil. xəbər verir ki, bu problem bəzən orqanizmdə daha ciddi proseslərdən xəbər verə bilər. Bunu açıqlamasında rusiyalı dermatoveneroloq, dosent Marina Gureyeva deyib. Onun sözlərinə görə kəpəyin ən geni

30.11.2025 460
.

Gündə neçə fincan qəhvə təhlükəsizdir? - Həkim xəbərdarlığı

Orqanizmdə kofeinin həddindən artıq toplanması koronar arteriyanın daralmasına və nəticədə miokard infarktına səbəb ola bilər. xəbər verir ki, kofein qısa müddətdə arterial təzyiqi yüksəldir. Bu xüsusilə hipertoniyası və aterosklerozu olan şəxslər üçün təhlükəlidir, çünki onların ürək-damar sistemin

23.11.2025 544
.

Musiqi təkcə ruhun qidası deyilmiş... - Yeni tədqiqat

Musiqi dinləmək boş vaxtı dəyərləndirməyin ən gözəl yollarından biri hesab olunsa da, əslində beynin sağlamlığını qoruyan xüsusiyyətləri də özündə ehtiva edir. Qaynarinfo xəbər verir ki, Monaş Universitetinin apardığı tədqiqat da bu fikri təsdiqləyir. Musiqi dinləmək bir çox insan üçün dünyanın səs-küyündə

05.12.2025 103
.

Qış depressiyasından qoruyan 4 tövsiyə: Kimlər daha həssasdır?

Qışa daxil olarkən günlərin qısalması və günəş işığının azalması ilə birlikdə artan yorğunluq, istəksizlik və yuxuluq qış depressiyasının əlaməti ola bilər. Bəs kimlər daha həssasdır və bu depressiyadan necə qorunmaq olar?. Qaynarinfo xəbər verir ki, türk psixiatr Umut Mert Aksoy dərman istifadəsi olmada

27.11.2025 415
.

TOP MP3